سکته مغزی هنگامی رخ می دهد که جریان خون یک ناحیه از مغز با مانع روبه رو شده ودر نتیجه عملکرد مغز برای حدود ۲۴ساعت و یا بیشتر از دست می رود ویا حتی منجر به مرگ می شود.
بیشترین عامل سکته (۸۷%) ایسکمیک ( کم خونی موضعی ) هستند که به دلیل وجود ترمبوز یا آمبولی بوجود آمده و فقط ۱۰% به دلیل پارگی یک رگ در مغز و خونریزی درون بافت مغزی و مایع مغزی – نخاعی است.
تا سن ۷۴ سالگی مردان ۱٫۲۵تا ۱٫۵ برابر بیشتر از زنان دچار سکته می شوند و بعد از این سن شیوع آن بین دو جنس یکسان است . عوامل خطر ساز قابل تغییر در سکته مغزی شامل فشار خون بالا ( اصلی ترین عامل ) کلسترول بالا، سیگار ( افزایش دو برابری خطر) ، دیابت، بیماری های قلبی- عروقی، انقباض نا منظم عروق ، سندروم های متابولیسمی، رژیم غذایی نامطلوب ، عدم فعالیت جسمی و الکل است. TIAبه سکته ناقص گفته می شود که همان علائم سکته اصلی رادارد ولی باعث آسیب طولانی مدت نمی شود.
ناتوانایی های جسمی ناشی از سکته :
فلج یا مشکلات کنترل حرکتی
فلج مشکل مشترک همه بیماران است . سمت مخالف قسمت آسیب دیده در مغز دچار فلج شده و ممکن است صورت، یک دست وپا و یا تمام یک سمت بدن را شامل شود.
آسیب دیدگی در قسمت پائین مغز یا مخچه منجر به مشکلات حرکتی شده که آتاکسی گفته می شود که موجب ناتوانی در پوسچر، راه رفتن و تعادل است. اختلالات حسی مربوط به درد
این افراد ممکن است حس درد، گرما، وضعیت و حس لامسه را از دست بدهند.
مشکل در فهم و کاربرد زبان aphasia: تقریبا۴/۱ بیماران در توانایی های کلامی مشکل دارند در صحبت کردن، نوشتن، فهم گفتار و نوشتار دیگران.
مشکل در فکر کردن و مشکل حافظه : حافظه کوتاه مدت و دامنه توجه کاهش پیدا می کند.
اختلالات احساسی : ترس، اضطراب، پریشانی، عصبانیت، ناراحتی، غم واندوه، به دلیل کاهش توانایی جسمی و روحی بوجود می آید.
تاثیر بروی پاسخ به تمرین :
به طور کلی ظرفیت عملکردی افرادی که دچار TBIیا سکته شده اند پایین است .پس از سکته اکسیژن مصرفی زیر بیشینه افزایش و حداکثر اکسیژن مصرفی کاهش پیدا می کند VO2peak آن ها تقریبا نصف افراد هم سنشان است.
بعد از TBI ظرفیت هوازی عموما ۶۷% تا۷۴% پایین تراز سطح قابل پیش بینی بر اساس قد وسن است.واکنش قلبی و عملکرد ورزشی ناقص در این افراد ممکن است به دلیل عدم عملکرد حرکتی به دنبال ضربه ی مغزی باشد . فقط ۲۰تا۳۴% از این افراد می توانند به ۸۵% حداکثر ضربان قلب متناسب خود برسند . به دلیل ارتباط ناتوانی های جسمی، بیماران TBI ضربان قلب زیر بیشینه بالاتری در ازمون دوچرخه ثابت در مقایسه با گروه کنترل هم سن خودشان دارند.
حتی با حداقل یا بدون هیچ ناتوانی جسمی واکنش به ورزش و تمرین به طور معنی داری کم اثر است که به وسیله شاخص های VE/Vo2 زیر بیشینه، نبض اکسیژن، حداکثر ضربان قلب، Vo2 و VE تعیین می شود.
در افرادی که ازضربه مغزی یا سکته جان سالم به در می برند مشکلات عملکردی نظیر سخت نفس کشیدن همراه با تقلا، خستگی سریعتر به میزان ۲٫۵برابر، کاهش کارایی در فعالیت های حرکتی و فعالیت های روزانه دیده می شود. آن ها به روش زندگی نشسته روی می آورند ودر نتیجه به مشکلات ثانویه دیگری دچار می شوند.
خستگی و کاهش استقامت نتایج عملی معنی داری دارند مثل پتانسیل کاهش بازدهی شغلی.